Z jakiej perspektywy oglądać perspektywę? O (po)widokach badań humanistycznych

Przyjmować perspektywę to ćwiczyć się w sztuce patrzenia: na innych, na przedmioty, także na samego siebie. My chcemy dzisiaj zapytać o samą perspektywę. O to, jakich perspektyw używamy w przestrzeni namysłu humanistycznego. Również o to, jak te perspektywy są konstruowane i jak są używane. Stawiamy zatem pytanie o perspektywę, perspektywę w humanistyce, jak i perspektywy samej humanistyki. Taki jest zasadniczy cel ogólnopolskiej konferencji „Z jakiej perspektywy oglądać perspektywę? O (po)widokach badań humanistycznych”, która odbędzie się w dniach 29-30 czerwca 2019 roku na Uniwersytecie Warszawskim.

Wnikając w samą strukturę terminu, pytamy, czy zjawiska (spectra) wypełniające perspektywę dają możliwość spoglądania poprzez nie (per+ specere) – za pomocą sztuki optyki (perspectiva ars) – na określony, klarownie dostrzegalny (perspectus) przedmiot. Interesuje nas, czy perspektywa jest warunkiem możliwości postrzegania kogoś lub czegoś innego czy też mechanizmem sytuującym nas samych jako obiekty w polu postrzegania. Czy jesteśmy podmiotami czy przedmiotami perspektywicznego oglądu.

Zapraszamy do spojrzenia na perspektywę z różnych punktów widzenia (poetyki, kulturoznawstwa, filozofii, archeologii, geografii, fizyki, historii sztuki, architektury krajobrazu) i poprzez analizę rozmaitych przedmiotów (dzieła sztuki, utwory dyskursywne, style myślowe oraz językowe). Zamierzamy poddać namysłowi quasi-transcendentalną czystość perspektywy i czystego podmiotu podtrzymującego ją. Interesują nas koncepcje perspektywy w różnych dyscyplinach naukowych. Czy jest ona fenomenem związanym z mechanizmami produkowania sensu czy też stabilizowania i zabezpieczania sensów zastanych: ideologicznych, metafizycznych, politycznych.

Dostrzegając szczególny rodzaj filiacji między dosłownym i metaforycznym rozumieniem terminu „perspektywa”, pytamy, na czym polega jej funkcjonalność. Wskazując na czasowo-przestrzenne widzenie perspektywy, refleksji chcemy poddać zarówno jej stabilność (jako fundamentu repetycji, gwaranta powtarzalności doświadczeń poznawczych), jak i labilność. Jakie są konsekwencje wyczerpania mechanizmu perspektywy? Co oznacza jej zużycie? Czy zastygła perspektywa jest obietnicą stabilności i określoności poznania czy raczej narzędziem naturalizacji określonych konwencji? Ułatwia widzenie czy osłabia analityczną czujność?

Prosimy o nadsyłanie zgłoszeń w formie abstraktu (do 200 słów) na adres: perspektywa.humanistyki@gmail.com do 30 maja 2019 r.Informacje o przyjęciu propozycji referatu przesłane zostaną do 3 czerwca 2019 roku. Opłata konferencyjna wynosi 400 zł. W ramach opłaty konferencyjnej nie zapewniamy noclegów, natomiast oferujemy pomoc w ich rezerwacji. Planujemy publikację pokonferencyjną. O szczegółach publikacji poinformujemy podczas obrad konferencyjnych.

perspektywa.humanistyki@gmail.com

Zakład Poetyki, Teorii Literatury i Metodologii Badań Literackich UW

dr Magda Nabiałek
dr Łukasz Wróbel
mgr Jadwiga Biernacka
mgr Agata Balsamo