Widma przeszłości. Kultura i literatura dziecięca i młodzieżowa w perspektywie hauntologicznej

pod redakcją Weroniki Kosteckiej, Anny Mik, Marty Niewieczerzał i Macieja Skowery
przy współpracy Agaty Klichowskiej

Wydawnictwo Naukowe i Edukacyjne Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich

Warszawa 2025

Informacje ogólne

Niniejszy tom wpisuje się w nurty badań nowoczesnej humanistyki, a w centrum zainteresowania Autorek i Autorów znalazła się modna ostatnio hauntologia, w polskiej wersji funkcjonująca wielorako jako widmologia, duchologia. […] Widmowość omawiana jest w kontekście tekstów kanonicznych, jak baśnie braci Grimm, bohaterów legend czy produkcji Disneya, którym towarzyszą nieustanne przeróbki, revivale, prequele, sequele charakterystyczne dla szeroko rozumianych utworów postmodernistycznych. Fantomowość powraca także w kontekście świata rzeczy w dobie transformacji ustrojowej, a dokładnie schyłku PRL-u. Co więcej, Autorzy i Autorki łączą widmowość z doświadczeniem traumy, która – jak wiemy z badań psychologów i psychiatrów – nieustannie powraca w życiu jednostki borykającej się z trudnymi doświadczeniami chociażby z dzieciństwa. Twórcy tomu łączą również zjawisko hauntologii z perspektywą badań ekokrytycznych, co okazuje się niezwykle innowacyjne i twórcze. […] tom ten zainspiruje nie tylko badaczy literatury dla dzieci i młodzieży, gdyż jego wieloaspektowość i innowacyjność zachęca zarówno do dyskusji, jak i do relektury kanonicznych tekstów.

Z recenzji dr. Dariusza Piechoty

 

Widma dziecięcej klasyki mogą nieść zagrożenie (dla młodego audytorium, dla stereotypowego obrazu tej twórczości, dla prowadzonych na jej temat badań) […]. Jednocześnie zaś takie duchy stanowią szansę, np. na kulturowe przechwycenie dawnych historii, prze-pisanie ich lub opowiedzenie na nowo, poddanie rewizji w zgodzie ze współczesną wrażliwością (poprzez adaptacje, renarracje, prequele, sequele…), ale też na rozpatrzenie ich w nowej, poststrukturalistycznej optyce, z wzięciem pod uwagę chociażby badań postkolonialnych, feministycznych, queerowych, nieantropocentrycznych – tak aby w tym samym czasie wskazać na problematyczne z dzisiejszego punktu widzenia aspekty tych narracji i docenić nowatorstwo ich innych komponentów. […] Oddajemy tę książkę do rąk Czytelniczek i Czytelników z nadzieją, że przyczyni się do rozwoju rodzimej refleksji nad tekstami kultury dla młodych odbiorców i odbiorczyń z perspektywy hauntologicznej; demaskacja i analiza kulturowo-literackich widm wydaje się w równym stopniu inspirująca co intrygująca.

Ze Słowa wstępnego

KSIĄŻKA NA STRONIE WYDAWNICTWA


Skip to content